Winst en verlies zijn betrekkelijke begrippen. Social impact kan beide begrippen in een verrassend daglicht stellen. Onderzoek door RSM/Erasmus Universiteit, Nyenrode Business Universiteit en ftrprf geeft financieel inzicht in de maatschappelijke en ecologische impact van de Nederlandse Spoorwegen (NS).

Maatschappelijk rendement

Over 2024 boekte NS een maatschappelijke winst van € 1,33 mrd, tegenover een financieel verlies van € 141 mln. Op de lange termijn is de maatschappelijke waarde van NS (€ 72,8 mrd) 11,3 keer zo hoog als puur de financiële waarde van € 6,4 mrd. Het maatschappelijk rendement van NS is daarmee vele malen groter dan welk AEX-bedrijf dan ook, volgens het eerder door dezelfde onderzoekers gepubliceerde AEX Futureproof Index Report.

Positieve en negatieve waarden

De grote positieve maatschappelijke waarde komt voort uit sociale inclusie (toegang tot werk, school en reizen voor mensen met een beperking), waardestijging van woningen bij stations, welzijn van werknemers en consumenten, en productief gebruik van reistijd. Ook negatieve waarde zoals vertragingen, biodiversiteitsverlies, geluidsoverlast en CO2-uitstoot zijn hierin meegenomen. Alles bij elkaar levert dit de maatschappij in 2024 € 1,33 mrd aan sociale en ecologische winst op. Op de lange termijn komt de gecombineerde financiële, ecologische en sociale waarde van NS daarmee uit op € 72,8 mrd. Dit is een conservatieve schatting, exclusief vermeden CO2 en verlichting van files en parkeerdruk.

Één getal

Dit blijkt uit een nieuwe studie van Rotterdam School of Management/Erasmus Universiteit en strategisch adviesbureau ftrprf. Het onderzoek werd geleid door professor Dirk Schoenmaker (RSM/Erasmus) en econometrist Wander Marijnissen (ftrprf), met gebruik van de integrale ‘waardemethodologie’ ontwikkeld door Schoenmaker en professor Willem Schramade (Nyenrode). Het onderzoek combineert de financiële, sociale en ecologische waarde van bedrijven tot één getal: de integrale waarde. Als een bedrijf maatschappelijk meer bijdraagt dan zijn financiële waarde, stellen de onderzoekers dat dit bedrijf futureproof is. De basis voor de analyse: financiële en duurzaamheidsrapportages en aanvullend bronnenonderzoek. De resultaten zijn opgenomen in het NS Futureproof Index Rapport.